Shih burimin për Fuqia (fizikë)

Në [[Fizika|fizikë]] ,'''fuqia''' <math>P</math> është sasia e energjisë e transferuar ose e kthyer në njësinë e kohës.Nëse Δ''A'' është [[punës mekanike|puna]] që kryhet gjatë një periudhe me [[koha|kohëzgjatje]] Δ''t'', ''fuqia mesatare''' '''P''<sub>avg</sub> gjatë kësaj periudhe jepet me formulën
:<math>
P_\mathrm{avg} = \frac{\Delta A}{\Delta t}\,.
</math>

Fuqia numerikisht është e barabartë me raportin e punës dhe të kohës brenda së cilës është kryer ajo punë. Fuqia mesatare shpesh quhet thjesht "fuqia" kur konteksti e bën të qartë.

Një formulë tjetër e llogaritjes së fuqisë është duke ndërlidhur dinamikën me kinematikën. Kjo formulë zbatohet kur shpejtësia është konstante:

<math>P = \frac{A}{t}  = \frac{F \cdot x}{t}=F \cdot v</math>

'''Fuqia e menjëhershme''' atëherë është vlera në limit e fuqisë mesatare kur ''intervali'' Δt i afrohet zeros.
:<math>
P = \lim _{\Delta t\rightarrow 0} P_\mathrm{avg} = \lim _{\Delta t\rightarrow 0} \frac{\Delta A}{\Delta t} =  \frac{dA}{dt}\,.
</math>

Në rastin e fuqisë konstante ''P'', sasia e punës së kryer gjatë një periudhe me afat ''T'' është dhënë nga:
:<math>
A = PT\,.
</math>

Në kontekstin e konvertimit të energjisë është më e zakonshme përdorimi i simbolit ''E'' në krahasim me ''W''.

Njesia e fuqise ne SI eshte vati(simboli W) Ajo eshte fuqia te cilen e jep puna prej nje xhauli qe kryhet per një sekondë. 

<math>
1\,W = \frac{1\,J}{1\, s}
</math> 

== Fuqia elektrike ==
Fuqia e çastit dërguar një elementi në qark jepet nga relacioni:

<math>
P(t) = V(t)\cdot I(t)
</math>

ku

* <math>
P(t)
</math> është fuqia e çastit e matur në vat
* <math>
V(t)
</math> është voltazhi (diferenca e potencialit) mes skajeve të elementit
* <math>
I(t)
</math> është rryma që rrjedh nëpër element

Nëse elementi është rezistor me përpjestim voltazh/rrymë të pandryshueshëm nga koha mund të shkruhet:

<math>
P = V \cdot I = I^2 \cdot R = \frac{V^2}{R}
</math>
Mjafton të mbahet mënd një nga ekuacionet e mësipërme, dy të tjerët dalin me ndihmën e [[Ligji i Omit|ligjit të Ohmit]].

Në rastin më tipik, atë të rrymës alternative, rryma ose voltazhi jepen sipas relacionit: <math>
V(t) = V_0\sin(\omega t) \bigvee
I(t) = I_0\sin(\omega t)
</math> ku <math>
\omega = 2 \pi f
</math> .  Shpeshherë jemi të interesuar jo për fuqinë e çastit por fuqinë e mesatarizuar. Kjo do të thotë, të gjejmë një vlerë për fuqinë <math>
P_{avg}
</math> e cila në intervalin [a,b] jep po të njëjtën punë të kryer si rasti i vazhduar. Nga teorema e vlerës së mesme marrim:

<math>
P_{ef} = \frac{V \cdot I}{2}
</math>

== Shikoni gjithashtu ==
* [[Puna mekanike]]
* [[Energjia]]
* [[Puna virtuale]]

== Referimes ==
<references/>

[[Kategoria:Koncepte fizike themelore]]
[[Kategoria:Fizikë]]